PASTORELE STAROPOLSKIE
abo kolęda mieszkańcom ziemskim
od muzyki niebieskiej wdzięcznym okrzykiem
na dzień Narodzenia Pańskiego zaśpiewana

widowisko muzyczne

PRAPREMIERA: 3 grudnia 1991r., Bazylika Krzyża Świętego w Mogile,
w ramach Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Polskojęzycznych


Pastorele Staropolskie to widowisko muzyczne na trzy głosy i trzy dawne instrumenty, przesycone krakowskim kolorytem. Kreowane przez aktorki postaci XIX - wiecznych arystokratek krakowskich prezentują kolędy staropolskie - ulubione śpiewy naszych przodków, dziś już zapomniane lecz ze wszech miar godne przypomnienia ze względu na bogactwo motywów tekstowych jak i urok i kulturowe zaplecze dawnych melodii.

Owe zapomniane dziś kolędy, wywodzące się z XVI, XVII i XVIII wieku, pochodzą z kancjonałów: Klasztoru Sióstr Benedyktynek ze Staniątek pod Krakowem, Sióstr Franciszkanek z Klasztoru św. Andrzeja w Krakowie, Klasztoru Sióstr Karmelitanek Bosych z Krakowa oraz z XIX wiecznych zbiorów Oskara Kolberga i Michała Marcina Mioduszewskiego.
 


Scenariusz, reżyseria, choreografia – Jadwiga Leśniak-Jankowska
Konsultacja muzyczna – Bolesław Rawski
Kostiumy - Grażyna Żubrowska

Dama z kropidłem - Jadwiga Leśniak-Jankowska
Dama z szalem - Anna Sokołowska
Dama z dzwonkiem - Danuta Jamrozy

Flety proste - Anna Fieber
Viola da gamba - Anna Szelińska-Mikus
Lutnia - Piotr Szyc




 

  fot. Wojciech Staszkiewicz




PASTORELE STAROPOLSKIE

   Ci pasterze zbudzeni przez aniołów i śpieszący do szopy, to są polskie parobki, ta szopa jest taka sama, jak każda stajnia przy wiejskiej naszej zagrodzie, i ktoby dzieje Nowego Testamentu znał tylko z kolęd, ten mógłby myśleć, że Pan Jezus urodził się gdziekolwiek w Polsce, bo każda jest podobna jak dwie krople wody do tego Betlejem, jakie jest w kolędach - pisze Zygmunt Gloger w "Encyklopedii staropolskiej". Właśnie w tej staropolskiej konwencji przebiegało widowisko "Pastorale staropolskie abo kolęda mieszkańcom ziemskim od muzyki niebiańskiej wdzięcznym okrzykiem na dzień Narodzenia Pańskiego zaśpiewana", z którym przyjechali do katowickiego Pałacu Ślubów artyści krakowscy. Zespół tworzą trzy aktorki: Anna Ciuła - dama z dzwonkiem, Anna Sokołowska - dama z szalem i Jadwiga Leśniak-Jankowska - dama z kropidłem, a równocześnie autorka scenariusza, reżyserii i ruchu tanecznego. Damom ubranym w XIX-wieczne suknie, towarzyszyli muzycy: Anna Fieber - flety proste, Anna Szelińska-Mikus - viola da gamba i Piotr Szyc - lutnia. Oprawę plastyczną zaprojektowała Grażyna Rachwał-Żubrowska, a konsultantem muzycznym był Bolesław Rawski.
   Zdumiewała muzykalność aktorek, którym prawdę mówiąc, profesjonalne primadonny w tym repertuarze, od prostych ludowych piosenek do wielogłosowych kompozycji madrygałowych, nie potrafiłyby dorównać. Byłyby za dobre, za sztuczne i za bardzo irytujące. Tu każdy uśmiech, ukłon, spojrzenie doskonale dopełniał śpiew i czynił go pełnym wdzięku. Resztę czaru sprawiła jakże miła muzyka.
   A przecież wcale nie słuchaliśmy utworów znanych, ani "Przybieżeli" ani "Lulajże" itp. Kolędy pochodziły ze zbiorów krakowskich sióstr Franciszkanek, Karmelitanek, Benedyktynek, księdza Michała Mioduszewskiego i Oskara Kolberga.
   Jako, że rzecz odbywała się na Śląsku publiczność żywiej (śmiechem) zareagowała na niemiecką kolędę, oraz słowo pludry. Też pochodzenia niemieckiego i oznaczające spodnie sięgające powyżej kolan, noszone w XVII i XVIII wieku.
   Krakowska grupa jest chyba jednym z nielicznych zespołów, który prezentowaną przez siebie muzykę potrafi tak interesująco, a równocześnie niebanalnie "sprzedać". Stąd dla bywalców koncertów tacy wykonawcy są wręcz wymarzeni.

Marek Brzeźniak
Trybuna Śląska
27 grudnia 1999 r
 

* * * * * * * * 


Scenariusz, reżyseria, choreografia – Jadwiga Leśniak-Jankowska
Konsultacja muzyczna – Bolesław Rawski
Kostiumy - Grażyna Żubrowska

Dama z kropidłem (alt) - Jadwiga Leśniak-Jankowska
Dama z szalem (sopran) - Liliana Pociecha
Dama z dzwonkiem (mezzosopran) - Izabela Kochańska

Flety proste - Anna Fieber
Viola da gamba - Anna Szelińska-Mikus
Lutnia - Jakub Haberko





Siedziba Krakowskiej Opery Kameralnej  

 

  fot. Paweł Zechenter






W ramach cylu "Operowe spotkania zamkowe",7 stycznia 2006, Niepołomice Kościół pw. Dziesięciu Tysięcy Męczenników  

 

  fot. Paweł Zechenter

 


STAROPOLSKIE KOLĘDOWANIE Z KRAKOWSKĄ OPERĄ KAMERALNĄ

   Pastorele Staropolskie to kolejne, niezwykle piękne widowisko muzyczne, jakie w niepołomickim kościele wystawiła Krakowska Opera Kameralna. Publiczność podziękowała twórcom owacją na stojąco.
   Poważne, liryczne, wesołe, a chwilami nawet krotochwilne teksty utworów zabrzmiały na trzy kobiece głosy i trzy dawne instrumenty muzyczne.
   Widowisko, wyreżyserowane i opracowane choreograficznie przez dyrektor naczelną i artystyczną Krakowskiej Opery Kameralnej Jadwigę Leśniak-Jankowską, zachwyciło nie tylko muzyczną urodą, ale pięknym, w każdym szczególe przemyślanym gestem i ruchem scenicznym. A tworzyły je trzy śpiewaczki kreujące role dziewiętnastowiecznych arystokratek, wykonujących staropolskie kolędy i pastorałki. Subtelne współbrzmienia kobiecych głosów uzupełniały trzy dawne instrumenty muzyczne.
   Goszczenie w Niepołomicach tego znakomitego krakowskiego teatru muzycznego to efekt podpisania umowy o współpracy z gminą Niepołomice i reprezentującym ją Centrum Kultury.

Wanda Ryszkiewicz
Dziennik Polski
11 stycznia 2006 r, Niepołomice
 


 

projekt: © ArtMedia.Net